Een dynamische sector behoudt zijn bestaansrecht door voortdurend te innoveren. Niet alleen vergroot de groene sector zo de concurrentiekracht, hij kan met duurzame oplossingen ook bijdragen aan een maatschappelijk vraagstuk als wereldwijde voedselzekerheid en –veiligheid. Onderzoek stimuleert die innovatie. Studenten van de hogeschool en het mbo leren daarom al tijdens hun opleiding te werken aan hun innovatievaardigheden en het doen van onderzoek. Docent-onderzoekers, studenten en anderen van de hogeschool voeren in dat kader onderzoek uit voor de Centres of Expertise (CoE’s), het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO), SIA/RAAK of de lectoraten. Hierbij gaat het steeds vaker om publiek-private en publiek-publieke samenwerkingsverbanden (PPS).
Omvang en aard onderzoeksprojecten
22,8% van de totale Aeres-omzet komt uit gesubsidieerde projecten en commerciële activiteiten. Jaarlijks lopen er meer dan 350 nationale en internationale projecten. De omvang varieert van projecten met een inzet van een paar dagen tot meerjarige projecten met een financiële omvang van enkele miljoenen euro’s. Het aandeel publiek-private en publiek-publieke samenwerkingsverbanden, dat zich bezighoudt met onderzoek en onderwijsontwikkeling, groeit.
Grote variatie in onderzoek
Bij de Aeres-onderzoeken zijn lectoren, promovendi, assistenten-in-onderzoek, docent-onderzoekers. ondersteuners en studenten betrokken. De onderwerpen raken alle hoeken van de groene en grijze sector: van homeopathie bij acute mastitis (rund) tot competentiegericht groen onderwijs in Suriname. Op de themapagina Innovatie staat een selectie van onderzoeksactiviteiten uitgelicht. Hieronder noemen we er kort nog een aantal.
Geduld (en misschien een beetje geluk) hebben
Aeres Hogeschool Dronten heeft al dertig jaar een eigen aardappelkweekprogramma als onderdeel van haar akkerbouwopleiding. Het programma werkt inmiddels met jaarlijks met zo’n 3.000-3.500 klonen, waarvan er na drie veldgeneraties misschien 10 tot 15 overblijven. De hogeschool hoopt uiteraard op die ene aardappel die door mag naar de rassenlijst.
Inspelen op natuurlijk gedrag
Uit onderzoek van Aeres Hogeschool Dronten in 2017 blijkt dat een automatische voeraanschuiver zorgt voor een aantoonbaar hogere voerefficiëntie bij het melkvee van Aeres Farms. Melkkoeien zijn geneigd om naar het voerhek te komen als er gevoerd wordt, of als het basis rantsoen wordt aangeschoven. Er is duidelijk meer rust in de stal en ook de ranglage koeien komen tot hun recht.
Procesoptimalisatie
Om het onderwijs en toegepast onderzoek op het gebied van veevoeding naar een hoger niveau te tillen, gaan Mammut Nederland en Aeres Hogeschool Dronten samenwerken. Doel is om binnen twee jaar tijd het mengproces te optimaliseren, door te onderzoeken wat verschillende rantsoenen in de praktijk doen. Ze onderzoeken bijvoorbeeld de laadvolgorde en mengtijd van voedingsproducten, het mengen van rantsoenen met specifieke doelstellingen, het verminderen van stikstof en fosfaat in de mest en bepalen nauwkeurig de vreet- en herkauwactiviteit in relatie tot het mengproces.
Inzicht in regionale voedselstromen
Meer dan twintig Nederlandse en internationale studenten van Aeres Hogeschool starten een onderzoek naar de regionale voedselketen. Ze werken daarbij samen met het Flevo Food Netwerk. De studenten analyseren hoe in Flevoland de productie van boer naar bord komt en dragen verbeterpunten aan. Ze doen dit in het kader van het interreg project FoodChains 4 EU van de provincie Flevoland, die leadpartner in dit project is.
Samenwerken aan duurzame innovatie
Aeres Hogeschool is als een van de partners betrokken bij een nieuwe professionele duurzame proefboerderij, die over een paar jaar opent in Raalte. De proefboerderij brengt disciplines uit land- & tuinbouw samen, om zo te werken aan innovaties die de wereld gaan verbazen. Dat is het ultieme doel van The Green East.
Veertien+ lectoraten
Op 1 januari 2018 heeft Aeres Hogeschool 14 lectoraten, twee meer dan in 2016. Nieuw zijn het lectoraat Precisievoeding en duurzame pluimveehouderij (opvolger van Gezonde Pluimveehouderij) en Management van Rundergezondheid in Dronten en Biomimicry in Wageningen. Voor drie anderen is de hogeschool op zoek naar een lector of werken kwartiermakers aan de plannen en het vinden van financiering.
CoE’s, CIV’s en het RIF
In 2011 richt de Rijksoverheid voor zes jaar Centres of Expertise (CoE’s) in voor het hbo in en Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV’s) voor het mbo.
Betere afstemming onderwijs-arbeidsmarkt en stimulering innovatie sectoren
De CIV’s richten zich vooral op het afstemmen van het mbo-onderwijs op de arbeidsmarkt, wat kan leiden tot (regionaal gestuurde) onderwijsontwikkeling. In het verlengde van de CIV’s is inmiddels het Regionaal Investeringsfonds MBO opgericht, dat dezelfde doelstellingen heeft.
De CoE’s hebben zich in de jaren ontwikkeld tot, vaak succesvolle, samenwerkingsverbanden tussen hogescholen en (bedrijven uit) de betrokken sectoren. Geënt op maatschappelijke uitdagingen zoals energie, voedsel en zorg, richten ze zich op het verbeteren van initieel en post-initieel onderwijs en, veel meer dan in het mbo, het doen van praktijkgericht onderzoek met het oog op innovatie en het verspreiden van de gevonden kennis. Alles op basis van publiek-private en publiek-publieke cofinanciering.
Aeres-activiteiten
Aeres Hogeschool is de penvoerder van het CoE Open Teelten. Dit lectoraat is succesvol: de opdrachtenportefeuille is goed gevuld en het beschikbare budget is geheel toegekend aan onderzoeksprojecten. Daarnaast werkt de hogeschool mee aan tientallen projecten van de andere groene CoE’s, het lectoraatsproject Impact en het Kenniscentrum Natuur en Leefomgeving.
Aeres MBO is betrokken bij het CIV Agri & Food. Aeres is trekker van het CIV Akkerbouw en het CIV Pluimveehouderij (=PEC). De eindevaluatie van dit CIV is in 2017 positief.
Doorstart
In het nieuwe sectorakkoord hoger beroepsonderwijs is opgenomen dat het ministerie zeker tot 2022 inzet op profilering en zwaartepuntvorming van de hogescholen. Daar horen de Centres of Expertise bij, net als field labs en publiek-private samenwerking in het algemeen. Bestaande CoE’s worden gecontinueerd, nieuwe worden opgestart.
Ook in het mbo-onderwijs blijft de overheid, zeker tot 2022, de (regionale) samenwerking tussen mbo en bedrijfsleven stimuleren via het Regionaal investeringsfonds (RIF).