Instellingsdirecteur met pensioen

Rieke de Vlieger met pensioen: “Waar studenten, docenten, lectoren en werkveld elkaar ontmoeten is het feest”

Date

Het was vlak voor de kerstvakantie in 2012 toen Rieke de Vlieger een telefoontje kreeg van Aeres bestuurder Bastiaan Pellikaan. Hij vroeg haar om als interim-directeur aan de slag te gaan bij de agrarische hogeschool in Dronten, met toen nog Almere als nevenvestiging. “Tijdens het gesprek zei ik nog dat ik erover wilde nadenken, maar toen ik de telefoon neerlegde wist ik het al: ik ga dit doen.”

Het feit dat De Vlieger de CAH Dronten al kende, gaf de doorslag. “Rond 2003 waren er plannen voor een fusie tussen Windesheim, Vrije Universiteit en CAH Dronten. “Ik had in die tijd een directeursfunctie bij Windesheim en ben betrokken geraakt bij de begeleiding van dat fusietraject.” Daarin maakte ze kennis met een aantal collega’s van de christelijke agrarische hogeschool en de kleinschaligheid van Dronten sprak haar meteen aan. “De lijnen zijn erg kort en het contact met het werkveld is intensief. Nieuwe ontwikkelingen zitten snel in de opleiding. Dat typeert ook de sector waarin we werken. Windesheim was op dat gebied toch logger. Dronten houdt niet van oeverloos praten, maar van snel doen. Als er dan wat misgaat, praat je er samen over en ga je weer verder. Die mentaliteit, daar hou ik ontzettend van.”

‘Mevrouw structuur’

Wat trof De Vlieger aan toen ze in Dronten begon? “Er was weinig tot niets beschreven. Alles werd bij wijze van spreken aan de keukentafel besproken. Afspraken waren mondeling en iedereen had het gevoel overal over mee te mogen denken en praten. Dat maakte de CAH ook zo charmant. Maar ondertussen had de hogeschool een bepaalde omvang bereikt, waarbij het echt nodig was om afspraken op schrift te gaan stellen.” Na eerst veel geluisterd te hebben begon ze allerlei zaken binnen de organisatie tegen het licht te houden, variërend van examencommissie, OER en studentenstatuut tot website, jaarrekening en planning en control. Ze checkte in hoeverre processen nog voldeden aan de geldende wet- en regelgeving en bedacht de meest handige overlegstructuur. “Ik heb mijn best gedaan een balans te zoeken tussen structuur en het feit dat de hogeschool van ons allemaal moet zijn.” Haar werkwijze zorgde aanvankelijk voor een schrikreactie en leverde haar zelfs de bijnaam ‘mevrouw structuur’ op.

Landelijke bekendheid

Onder De Vliegers leiding groeide het studentenaantal van 2500 studenten in 2013 naar ruim 3700 in dit studiejaar. Lectoraten breidden fors uit. “Onderzoek is voor onze hogeschool dé manier om actuele vraagstukken die in de buitenwereld leven, op te halen en daar samen met studenten en docenten aan te werken. Je houdt daarmee de inhoud van je opleidingen heel actueel.” De praktijkfaciliteiten van Aeres Farms professionaliseerden met als gevolg dat er nu veel meer studenten praktijkonderwijs krijgen en er ook onderzoek plaatsvindt vanuit de lectoraten. “Dit is een van de redenen waarom studenten uit het hele land naar Dronten komen.”
Toen de interim-klus in september 2013 afliep, ontstond er een nieuwe vacature waar De Vlieger op solliciteerde. Het was een combi-functie als faculteitsdirecteur voor Dronten en instellingsdirecteur. In haar nieuwe functie stond ze voor de uitdaging een hogeschool te maken van Stoas Hogeschool in Wageningen en de CAH in Almere en Dronten, die door de fusie in 2012 de naam Vilentum Hogeschool kregen.

Een Aeres Hogeschool

De Vlieger vertelt dat zij hier samen met haar collega-directeuren Wil Bekkering (Almere) en Madelon de Beus (Wageningen) een aantal jaren de tijd voor nam. “Met de naam Vilentum had eigenlijk niemand wat. Het was niet lastig om die naam op te geven. Het was wel ingewikkeld voor de collega’s in Dronten om de ‘c’ (christelijk, red.) en de ‘a’ (agrarisch, red.) uit de naam te zien verdwijnen. In Dronten heb ik verhoudingsgewijs de meeste aandacht moeten besteden aan de naamsverandering. Voor Almere was het heel plezierig: daar konden ze helemaal niks met de term agrarisch. Wageningen op zijn beurt vond het ingewikkeld het begrip Stoas kwijt te raken, maar was al wel gewend aan de term Wageningen in hun naam. We zeiden: oké we worden Aeres Hogeschool, maar Almere, Dronten en Wageningen houden we er als een soort merknamen bij. De verpakking verandert, maar de inhoud verandert niet.” Sinds 1 september 2016 vormen de drie faculteiten officieel Aeres Hogeschool.

Scherpe profilering

In het eenwordingsproces naar een hogeschool is benadrukt dat de inhoudelijke profielen van de drie faculteiten verschillend zijn. Qua identiteit heeft Dronten christelijke roots, terwijl Almere en Wageningen bijzonder neutraal zijn. Die scherpe profilering helpt volgens De Vlieger ook om aan studenten duidelijk te maken dat Aeres Hogeschool drie heel verschillende faculteiten heeft. “We hebben net een nieuw instellingsplan waarin we elkaar vinden op thema’s. Thema’s die voor ons alle drie belangrijk zijn en waaraan we ieder vanuit ons eigen profiel en identiteit invulling geven.”

Dubbelrol

Vond ze die dubbelrol van faculteits- en instellingsdirecteur lastig? “Ik heb er zelf nooit last van gehad, anderen misschien wel. Dat komt denk ik omdat Dronten de grootste faculteit is. Dan kan het idee ontstaan dat Dronten het beleid bepaalt, maar die intentie is er nooit geweest. Ik heb dat altijd integer proberen te doen en het is aan anderen om te beoordelen of dat gelukt is.”

Passie van mensen

Hoogtepunten voor De Vlieger waren die momenten waar studenten, docenten, lectoren en werkveld elkaar ontmoetten. “Dat waren altijd feestjes!” Als voorbeelden noemt ze inaugurale redes van lectoren en de Aeres Innovatiedagen waarbij derdejaars studenten aan het werkveld laten zien welke innovaties zij bedacht hebben. “Daar bruist het van energie omdat je de passie van mensen meemaakt en passie is hier volop.”

Vier keer afscheid 

In de afgelopen maanden speelde het afscheid op de achtergrond mee. “De eerste week van mijn zomervakantie heb ik gebruikt om een goed overdrachtsdossier te maken. Dat heb ik toen bewust gedaan om mijn hoofd alvast wat leeg te maken. Na de zomer had ik al mijn aandacht nodig voor de start van het nieuwe studiejaar.” Tussen de bedrijven door schreef ze nog een paar aanvullingen voor haar opvolgers Freek Rebel (instellingsdirecteur Aeres Hogeschool) en Jolanda Berntsen (faculteitsdirecteur Dronten), die ze beiden een warme overdracht kon geven. Vanwege de coronamaatregelen neemt De Vlieger in vier aparte bijeenkomsten afscheid. Vanmiddag is de laatste en daarna verlaat ze Aeres om meer tijd te krijgen voor andere zaken, zoals haar kleinkinderen. Ze blijft daarnaast actief als toezichthouder voor Landstede Groep en start ze als toezichthouder bij een predikantenopleiding, die gelieerd is aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.