Uitgerekend op de ‘Dag van de Duurzaamheid voor het onderwijs’ nam Truda Kruijer (instellingsdirecteur van Aeres VMBO en MBO) het lesmateriaal in ontvangst. Afgelopen maanden is daar hard aan gewerkt door de kartrekkers: Jetske de Boer (lector Ecologisch Wijs: Insecten & Maatschappij) en Marlies Beukenkamp (docentonderzoeker), beiden verbonden aan Aeres Hogeschool Wageningen. Het lesmateriaal kwam er dankzij een START-budget dat Aeres jaarlijks beschikbaar stelt voor ontwikkeling & innovatie van haar groene onderwijs. Een schrijfteam van vmbo-docenten zorgde voor de realisatie van het lespakket.
Truda Kruijer: “Biodiversiteit is bij uitstek een transitiethema dat bij Aeres thuishoort. Wij leiden de Groene Veranderaars van de toekomst op. Ik vind het fantastisch dat onze lectoren, docenten en onderzoekers hun kennis en krachten bundelen voor dit inspirerende lesmateriaal, dat nu wordt geïntegreerd in de al beschikbare leerlijn ‘groen’ vmbo. Biodiversiteit en duurzaamheid zijn bovendien thema’s die ons allemaal aangaan en waar we gezamenlijk verantwoordelijkheid voor dragen. Dit lesmateriaal is dan ook uitstekend te gebruiken in bijvoorbeeld thema-onderwijs, de lessen biologie, NaSk en andere vakken.” De instellingsdirecteur is ook blij met de doorontwikkeling van dit lesmateriaal voor het mbo. Op dit moment werken vier locaties van Aeres MBO met het materiaal en er is belangstelling om hier een landelijk keuzedeel van te maken.
Truda Kruijer (l) neemt het lesmateriaal in ontvangst uit handen van Marlies Beukenkamp (r). In het midden Jetske de Boer.
Haal een paar tuintegels weg en kijk wat er gebeurt
In de vmbo-onderbouw vmbo bestaat het lespakket uit een lesboekje en docentenhandleiding over biodiversiteit. Het materiaal zoomt in op nut en noodzaak van biodiversiteit, zowel in onze productiesystemen als in onze directe woonomgeving en schoolterreinen. Leerlingen gaan aan de slag met de vraag hoe de biodiversiteit op hun eigen schoolterrein kan worden verhoogd. Ook thuis kijken ze wat ze kunnen bijdragen. Een kleine ingreep kan al zichtbare resultaten opleveren. Haal een paar tuintegels weg en kijk wat er gebeurt.
Zo jong mogelijk beginnen met bewustwording
Rewilding is een thema dat docentonderzoeker Marlies na aan het hart ligt. “Het gaat slecht met de biodiversiteit op aarde. We raken minder verbonden met de natuur en de biodiversiteit holt achteruit. Door hier al op jonge leeftijd aandacht voor te vragen, hopen we dat de bewustwording voor biodiversiteit toeneemt. Hoe jonger hoe beter, wat mij betreft. Ik wil me hier graag sterk voor maken.”
Vergelijkend onderzoek op eigen schoolterrein
In de vmbo-bovenbouw en op het mbo gaan leerlingen en studenten concreet aan de slag met een vergelijkend onderzoek op het eigen schoolterrein. Daar worden twee afgebakende stukjes terrein (zogeheten plots) met elkaar vergeleken op de aanwezigheid van vegetatie, bodemdieren en nachtvlinders. Op de ene plot vindt regulier beheer plaats, terwijl de andere plot compleet met rust wordt gelaten. Marlies: “We kijken in dit onderzoek naar de plant-insect interactie. En de aanwezigheid van bloeiende planten zegt iets over de ecosysteemdienst bestuiving.” Ze merkt op dat de Vlinderstichting voor dit onderzoek LedEmmers beschikbaar stelt. “Leerlingen maken foto’s van de gevangen nachtvlinders en delen deze informatie met de Vlinderstichting. Op deze manier dragen leerlingen bij aan officieel en belangrijk onderzoek!”
Bijdrage aan biodiversiteitsherstel
Door beide afgebakende plots drie keer per jaar te monitoren, ontstaat inzicht in hoeverre rewilding bijdraagt aan biodiversiteitsherstel. Dit monitoren gebeurt ook door hbo-studenten op het terrein van Aeres Hogeschool Wageningen. Hoewel de eerste resultaten hoopvol zijn, kan Marlies nog geen harde conclusies aan het onderzoek verbinden. “Daar is meerjarig onderzoek voor nodig.”
Het goede nieuws is dat het START-project komend schooljaar een vervolg krijgt. En er hebben zich al nieuwe Aeres-locaties gemeld die rewilding willen opnemen in hun onderwijsaanbod.
Kennis breder delen
Bij Aeres MBO werken momenteel vier onderwijslocaties met het ontwikkelde lesmateriaal over biodiversiteit. De kans bestaat dat meer mbo-scholen in Nederland hiermee aan de slag gaan. Komend schooljaar wordt namelijk gebruikt om de mogelijkheden te onderzoeken voor een landelijk mbo-keuzedeel ‘Rewilding’. Het lesmateriaal voor het vmbo komt binnenkort beschikbaar via onder meer Groen Kennisnet. Nu al benieuwd naar het lesmateriaal? Stuur dan een berichtje naar rewilding@aeres.nl.